win-win-win-win

In Wonen met de Natuur, winter 2014, mocht ik een dossier schrijven over klein wonen. Met de instemming van VIBE neem ik hier een stuk over. Leden van VIBE kunnen het ganse dossier gratis online lezen. Alleen even een paswoord voor de ledenpagina aanvragen.

alle wegen leiden naar

We leven in een uitdagende tijd. Er liggen heel wat maatschappelijke vraagstukken op tafel. We moeten zorgvuldig omspringen met energie en open ruimte. Overheden moeten besparen. Steeds meer gezinnen zoeken naar de steeds schaarser wordende betaalbare woning.

Al deze wegen leiden naar kleiner wonen, of beter gezegd: compact wonen. Immers, compact wonen gaat niet alleen over het aantal vierkante meters woonoppervlakte. Het gaat ook over de keuze van het perceel en de inplanting. Over ontwerp, indeling en organisatie van de woning. Over de vorm van het gebouw. Over energiezuinigheid ook.

Compact wonen kan gedefinieerd worden als ‘een zo groot mogelijk bewoonbaar volume binnen een zo klein mogelijke buitenoppervlakte’. Dit geldt voor elke woning apart, alsook voor een geheel van woningen.

Compact wonen geeft, als het goed aangepakt wordt, een win-win-win-win-situatie.

de (ver)bouwer wint

Een huis kopen, een bouwgrond, het is duur. Bijzonder duur. Sinds 1975 is de gemiddelde verkoopprijs van een woning vertienvoudigd. Ter vergelijking: het algemene prijsniveau is in die periode iets meer dan verdrievoudigd.

Een eenvoudig, compact ontwerp kan de prijs doen dalen. Er is minder materiaal nodig, en minder werkuren. Een compact huis neemt bovendien minder bebouwde oppervlakte – lees ‘bouwgrond’ – in, waardoor de bouwer kan kiezen voor een kleiner, en dus goedkoper perceel.

Let wel: een compact huis is duurder per vierkante meter. Om maar één voorbeeld te noemen: de elektrische installatie in een huis van 100m² kost uiteraard meer dan de helft van de installatie in een huis van 200m².

de bewoner wint

Maar ook wie in een compact huis wóónt, zal verschillende kosten zien dalen. Energieverbruik als vanzelfsprekend. Minder ruimte hebben betekent minder ruimte verwarmen. Een beperkte buitenschil geeft bovendien minder warmteverlies.

Maar je hebt ook minder onderhoudsproducten nodig. Minder behang, verf. Premies voor verzekeringen zijn lager. Kadastraal inkomen ligt gemiddeld lager.

En doordat je minder (berg)ruimte hebt, zal je ook twee keer nadenken voor je iets nieuws koopt. Je hoeft niet én een tafel in de keuken én een tafel in de eetkamer te hebben.

Wie redeneert dat time money is, ziet ook hier kosten dalen. Een kleiner huis (laten) onderhouden vraagt minder tijd.

de maatschappij wint

Wie ruim wil wonen, trekt weg uit de stad. Dat jaagt de maatschappij op grote kosten. Letterlijk: de kosten voor internetkabels, riolering, openbare werken en postbedeling liggen relatief veel lager in een stedelijke omgeving. Nieuwe verkavelingen vragen nieuwe wegen, nieuwe nutsvoorzieningen. Openbaar vervoer in een landelijke regio rendeert veel minder dan in de stad. En files nemen toe, doordat we met z’n allen de auto nemen. Er is pendelverkeer van en naar de stad en er zijn de dagelijkse verplaatsingen in het dorp. Fijn stof, CO2, onze gezondheid, we kennen het verhaal.

Maar ook: verkeersdeskundigen wijzen op lintbebouwing als een van de hoofdoorzaken van verkeersonveiligheid. Lintbebouwing veroorzaakt immers een vermenging van traag, lokaal verkeer met snel, doorgaand verkeer.

Vandaar ook weer de nadruk op compact wonen, eerder dan op klein wonen. Een klein huis op een kleine grond in een afgelegen straat mag dan wel voordelig zijn voor de bewoner, het schiet zijn doel voorbij in de ruimere context.

het milieu wint

Als compact wonen leidt tot minder autogebruik, is dat duidelijk winst voor het milieu. Maar compact wonen betekent ook dat er minder open ruimte ingenomen wordt.

En dat het milieu en onze portemonnee in dit geval aan één zeel trekken, is duidelijk. Minder bouwmateriaal is minder verbruik van grondstoffen. En minder afval als het huis ooit afgebroken wordt. Minder verwarmen is minder energie verbruiken is minder uitstoot.

Overtuigd? Lees hier hoe Eva en Marijn het in de praktijk brengen.